Законодаўства Кыргызскай Рэспублікі аб абароне дэпазітаў

Прававая база сістэмы абароны дэпазітаў

Прававой асновай рэгулявання і арганізацыі сістэмы абароны дэпазітаў у Кыргызскай Рэспубліцы, а таксама дзейнасці Агенцтва з’яўляецца Закон Кыргызскай Рэспублікі Закон Кыргызскай Рэспублікі «Аб абароне банкаўскіх укладаў (дэпазітаў)», накіраваны на стварэнне прававых норм дзейнасці сістэмы абавязковай абароны ўкладаў (дэпазітаў) фізічных асоб і індывідуальных прадпрымальнікаў у банках, у мікрафінансавых кампаніях і жыллёва-ашчадных крэдытных кампаніях Кыргызскай Рэспублікі.

У Законе Кыргызскай Рэспублікі «Аб абароне банкаўскіх укладаў (дэпазітаў)» вызначаюцца прававыя асновы фарміравання, адміністравання і фінансавання сістэмы абароны дэпазітаў, стварэння і ажыццяўлення дзейнасці незалежнага Агенцтва па абароне дэпазітаў Кыргызскай Рэспублікі.

У мэтах рэалізацыі норм вышэйназванага Закона дзейнічаюць наступныя падзаконныя нарматыўныя акты: – Палажэнне ««Аб Агенцтве па абароне дэпазітаў Кыргызскай Рэспублікі», зацверджанае пастановай Урада Кыргызскай Рэспублікі ад 21 верасня 2011 года № 567;

Палажэнне «Аб парадку разліку ўзносаў у Фонд абароны дэпазітаў», зацверджанае пастановай Урада Кыргызскай Рэспублікі ад 11 снежня 2008 года № 687;

Інструкцыя «Аб форме справаздачнасці банка-ўдзельніка сістэмы абароны дэпазітаў, якая прадстаўляецца Агенцтву па абароне дэпазітаў Кыргызскай Рэспублікі», зацверджаная пастановай Урада Кыргызскай Рэспублікі ад 25 лістапада 2010 года № 297;

Палажэнне «Аб парадку адбору банкаў-агентаў для выплаты кампенсацый укладчыкам пры надыходзе гарантыйнага выпадку», зацверджанае пастановай Урада Кыргызскай Рэспублікі ад 25 лістапада 2010 года № 298;

Палажэнне «Аб прадастаўленні крэдыту Агенцтву па абароне дэпазітаў Кыргызскай Рэспублікі», зацверджанае пастановай Праўлення Нацыянальнага банка Кыргызскай Рэспублікі» ад 15 жніўня 2018 года;

Інструкцыя па вядзенні базы даных аб абавязацельствах банка, жыллёва-ашчаднай крэдытнай кампаніі, мікрафінансавай кампаніі, якія прыцягваюць дэпазіты перад укладчыкамі, зацверджаная пастановай Праўлення Нацыянальнага банка Кыргызскай Рэспублікі ад 2 чэрвеня 2022 года № 2022-П-12/35-1 -(НПА).

У мэтах выканання Нацыянальнай праграмы развіцця Кыргызскай Рэспублікі да 2026 года, Агенцтвам распрацаваны і прыняты Закон Кыргызскай Рэспублікі «Аб унясенні змяненняў у Закон Кыргызскай Рэспублікі «Аб абароне банкаўскіх укладаў (дэпазітаў)» ад 23 мая 2023 года № 107, які прадугледжвае павелічэнне памеру кампенсацыі па дэпазіце ўкладчыкам банкаў, МФК і ЖАКК з 200 тысяч сомаў да 1 мільёна сомаў.

У мэтах павышэння эфектыўнасці сістэмы абароны дэпазітаў, а таксама рэалізацыі Указа Прэзідэнта Кыргызскай Рэспублікі «Аб рэарганізацыі Агенцтва па абароне дэпазітаў Кыргызскай Рэспублікі з надзяленнем функцыямі ліквідацыі банкаў і іншых фінансава-крэдытных арганізацый і разгляду зваротаў праблемных пазычальнікаў» ад 10 жніўня 2022 года № 281, Агенцтвам распрацаваны і прыняты Закон Кыргызскай Рэспублікі «Аб унясенні змяненняў у Закон Кыргызскай Рэспублікі «Аб абароне банкаўскіх укладаў (дэпазітаў)» ад 14 снежня 2023 года № 207, у якім прадугледжваецца:

• уключэнне ў вызначэнне ўкладу электронных грошай, якія эмітуюцца банкам, трымальнікамі якіх з’яўляюцца фізічныя асобы і індывідуальныя прадпрымальнікі;
• у мэтах удасканалення працэсаў па забеспячэнні аператыўнага атрымання кампенсацыйных выплат укладчыкамі ў якасці гарантыйнага выпадку вызначана адкліканне ліцэнзіі Нацыянальным банкам;
• унясенне змяненняў у сістэму кіравання дзейнасцю Агенцтва, устаноўлены калегіяльны выканаўчы орган, а таксама прадугледжана падпарадкаванасць службаў рызыка-менеджменту, унутранага аўдыту і карпаратыўнага сакратара Савету дырэктараў;
• у паўнамоцтвы і функцыі Агенцтва ўключаны ліквідацыя банкаў і фінансава-крэдытных арганізацый, а таксама разгляд зваротаў праблемных пазычальнікаў.

У стварэнні прававых асноў арганізацыі абавязковай абароны ўкладаў (дэпазітаў) укладчыкаў банкаў, мікрафінансавых кампаній і жыллёва-ашчадных крэдытных кампаній, а таксама дзейнасці Агенцтва не малаважную ролю адыгрываюць унутраныя лакальныя нарматыўныя прававыя акты, якія выдаюцца і прымаюцца органамі кіравання Агенцтва.

У мэтах удасканалення найбольш важных унутраных лакальных нарматыўных прававых актаў Агенцтва ў 2023 годзе праведзена інвентарызацыя 49 унутраных нарматыўных прававых актаў Агенцтва на прадмет адпаведнасці іх Закону Кыргызскай Рэспублікі «Аб абароне банкаўскіх укладаў (дэпазітаў)» і іншым нарматыўным прававым актам Кыргызскай Рэспублікі.