Даведайцеся суму гарантыі пры адкрыцці дэпазіту ў Рэспубліцы Казахстан
Як вы ведаеце, у адпаведнасці з патрабаваннямі заканадаўства банкі другога ўзроўню інфармуюць сваіх кліентаў аб удзеле ў сістэме гарантавання дэпазітаў, а таксама пры заключэнні дагавора банкаўскага рахунку/ўкладу паведамляюць аб тэрмінах і парадку выплаты гарантыйнага пакрыцця з дапамогай устаноўленай Казахстанскім фондам гарантавання дэпазітаў формы. Азнаёміцца з ёй можна на сайце Казахстанскага фонду.
Пры гэтым шырокая лінейка прадуктаў на дэпазітным рынку часцяком прыводзіць да адсутнасці разумення ва ўкладчыкаў іх істотных умоў, якія ўплываюць на вызначэнне віду дэпазіту і адпаведнай яму сумы гарантыі, якая выплачваецца пры пазбаўленні банка ліцэнзіі.
Так, па ініцыятыве КФГД у мэтах абароны інтарэсаў укладчыкаў, а таксама павышэння ўзроўню фінансавай граматнасці сярод насельніцтва, Фондам сумесна з банкамі праведзена вялікая работа па ўдасканаленні парадку апавяшчэння кліентаў.
З 1 ліпеня 2023 года ў форме апавяшчэння КФГД, якая прадастаўляецца банкам пры заключэнні дагавора банкаўскага рахунку/ўкладу, вы зможаце даведацца пра асаблівасці разліку сумы пакрыцця ў выпадку пазбаўлення банка ліцэнзіі, пры:
- наяўнасці некалькіх дэпазітаў у адным банку;
- наяўнасці дэпазітаў у замежнай валюце;
- правядзенні заліку сумы вашай запазычанасці перад банкам (калі вы адначасова з’яўляецеся пазычальнікам гэтага банка).
Прычым гэтую інфармацыю ўкладчык атрымлівае незалежна ад таго, якім спосабам ён заключае дагавор – анлайн на сайце або ў мабільным дадатку банка альбо ў яго аддзяленні. Некаторыя банкі прапісваюць гэтыя звесткі ў агульных умовах дагавора на сваім сайце.
Таксама звярніце ўвагу, што абноўленая форма апавяшчэння змяшчае спасылку на асобны дакумент (падпісваецца пры заключэнні дагавора), у якім у абавязковым парадку адлюстроўваецца інфармацыя аб ключавых умовах канкрэтнага банкаўскага прадукту: від, валюта, умовы поўнага/частковага датэрміновага зняцця сродкаў і максімальная сума гарантыі.
Да прыкладу, калі ў аддзяленні банка кліентам адкрываецца тэрміновы ўклад у тэнге, то ў заяве або іншым дакуменце, які ўкладчык падпісвае на этапе заключэння банкаўскага дагавора, будзе адлюстравана, што дэпазіт:
- з’яўляецца тэрміновым;
- размешчаны ў тэнге;
- даступны да датэрміновага зняцця на працягу 7 дзён з дня патрабавання ўкладчыка;
- пакрыты гарантыяй КФГД у межах 10 мільёнаў тэнге.
У выпадку адкрыцця такога ўкладу ў замежнай валюце ў дакуменце, акрамя віду, валюты і ўмоў зняцця, будзе ўказана максімальная сума гарантыі ў 5 мільёнаў тэнге.
А ў выпадку адкрыцця, да прыкладу, ашчаднага ўкладу ў тэнге – акрамя асноўных умоў, банк паведаміць, што максімальная сума гарантыі складзе 20 мільёнаў тэнге.
Указаная інфармацыя распаўсюджваецца на ўсе прадукты банка-ўдзельніка сістэмы гарантавання дэпазітаў для фізічных асоб і індывідуальных прадпрымальнікаў. Гэта значыць як на ўклады, так і на грашовыя сродкі кліентаў, размешчаныя на бягучых рахунках і плацежных картках у тэнге і замежнай валюце.
Такім чынам, у выніку сумеснай работы Фонду і банкаў цяпер укладчыку даступная ўся важная інфармацыя аб банкаўскім рахунку/ўкладзе і механізме яго гарантавання яшчэ да падпісання банкаўскага дагавора. Уважлівае яе вывучэнне дапаможа зразумець узровень пакрыцця сродкаў укладчыка гарантыяй КФГД пры пазбаўленні банка ліцэнзіі, і, у выпадку перавышэння лімітаў гарантыі, своечасова дыверсіфікаваць сродкі, размясціўшы іх у некалькіх банках у межах устаноўленых заканадаўствам максімальных памераў.
На бягучы момант 13 банкаў другога ўзроўню рэалізавалі дадзены функцыянал (за выключэннем АТ «Сіці банк Казахстан», які не абслугоўвае фізічных асоб), 5 банкаў знаходзяцца на завяршальнай стадыі рэалізацыі.
Нагадваем пра тое, што дэпазіты казахстанскіх укладчыкаў аўтаматычна знаходзяцца пад абаронай КФГД з моманту заключэння дагавора банкаўскага ўкладу і (або) банкаўскага рахунку ў банках-удзельніках сістэмы гарантавання дэпазітаў (усе казахстанскія банкі, якія ажыццяўляюць прыём дэпазітаў, адкрыццё і вядзенне банкаўскіх рахункаў фізічных асоб, за выключэннем ісламскіх банкаў).
Дадаткова ўкладчыкі заўсёды могуць скарыстацца калькулятарам на сайце КФГД, з дапамогай якога можна лёгка разлічыць гарантаваную суму па ўкладзе/рахунку, улічваючы налічаныя працэнты, від і валюту ўкладу, курс абмену валюты і наяўнасць крэдытаў у банку.
З больш падрабязнай інфармацыяй пра тое, як працуе гарантыя дэпазітаў, размешчаных у банках другога ўзроўню, можна азнаёміцца на сайце КФГД kdif.kz, альбо накіраваць пытанні на пошту info@kdif.kz або звярнуцца ў call-цэнтр КФГД па нумары 1460 (званок бясплатны).